Aanval in Zutphen

Zutphen, 1997. Archeologen vinden resten van een grote brand uit het jaar 882. Tussen het verkoolde hout liggen botten en schedels van dieren, maar ook de resten van meerdere gestorven mensen. Later vinden onderzoekers ook op andere plekken in de stad sporen van verbrande huizen en menselijke resten. Dit was niet zomaar een brand, begrijpen de archeologen… Een vijandige groep heeft hier mensen vermoord en de stad geplunderd en in brand gestoken.

skelet van een vrouw in gekromde houding, liggend op haar linkerzij.
Deze vrouw kwam om het leven tijdens de Vikingaanval op Zutphen, in 882. Ze heeft een zwaardsnede bij haar knie. Je kunt haar zien in het Stedelijk Museum Zutphen. (Bron: Stedelijk Museum Zutphen)

Jaren later doen archeologen weer een ontdekking, deze keer net buiten Zutphen. Ze graven allerlei gebruiksvoorwerpen op die misschien wel van de aanvallers zijn. Mogelijk sloegen zij hier hun kamp op na de aanval. De onderzoekers vinden onder meer loden kegeltjes. Dat waren een soort schaakstukken uit een bordspel. Het bewijst wat al werd gedacht: de aanvallers waren Vikingen. Want het spel waar de kogeltjes uit afkomstig waren, was hnefatafl. En wie speelden dat graag om de tijd te doden? Precies: de Vikingen.


Vikingen of Noormannen?

De mensen die in de middeleeuwen in Noord-Europa woonden, noemen we vaak Noormannen. Zij leefden in het gebied waar nu Noorwegen, Zweden en Denemarken liggen. Ongeveer van de 8e tot en met de 11e eeuw ging een deel van hen op reis. Ze voeren naar bijvoorbeeld Nederland en Engeland, maar ook naar Oost-Europa en zelfs Amerika. Die rondtrekkende Noormannen worden Vikingen genoemd. Dat is niet voor niets. ‘Op viking gaan’ betekende namelijk zoiets als op avontuur gaan, op rooftocht gaan. De mensen die thuis bleven, waren eigenlijk dus geen Vikingen. In dit boek gaat het over de Vikingen en hun reizen, maar je leest ook hoe hun volk als Noormannen thuis leefde.

Dit fragment komt uit ‘Vikingen’, een boek uit de Informatie-reeks voor 10- tot 14-jarigen. Het is onder meer hier verkrijgbaar.